Πρόγραμμα εξοικονομώ κατ’ οίκον: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Το πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ’ οίκον 2017 διενεργείται για δεύτερη φορά στην Ελλάδα και συγχρηματοδοτείται από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Σκοπός του είναι να κινητοποιήσει τους πολίτες, ώστε να αναβαθμίσουν ενεργειακά το σπίτι τους.

Το Πρόγραμμα αφορά στο σύνολο των δεκατριών (13) Περιφερειών της χώρας. Η συνολική Δημόσια Δαπάνη του Προγράμματος ανέρχεται σε 396 εκ. € και κατανέμεται ανά Περιφέρεια βάσει των υφιστάμενων σε αυτή κτηρίων και των κονδυλίων που έχει συνεισφέρει το αντίστοιχο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα.

Αν ενδιαφέρεσαι να κάνεις αίτηση για συμμετοχή στο πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ’οίκον 2017, είναι σημαντικό να γνωρίζεις τις απαντήσεις σε ορισμένες κρίσιμες ερωτήσεις σχετικά με τη συμμετοχή. Παρακάτω μπορείς να βρεις τις βασικότερες ερωτήσεις με τις απαντήσεις τους, προκειμένου να λυθούν οι απορίες σου.

1.Ερ.: Ποιοί έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα και ποιες οι επιδοτήσεις;

Απ.: Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε πολίτες/ωφελούμενους, ιδιοκτήτες κατοικιών ενεργειακής κατηγορίας Δ και κάτω που βρίσκονται σε τιμή ζώνης μικρότερη ή ίση με 2100 Ευρώ/τμ, οι οποίοι εισοδηματικά εντάσσονται σε τρεις κατηγορίες, με διακριτά κίνητρα ανά κατηγορία. Συγκεκριμένα:

Κατηγορία Α1 
Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα των οποίων δεν ξεπερνά τις 12.000 € ή τις 20.000€ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν τη επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 70% επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης. Δηλαδή ένας πολίτης για επιλέξιμο προϋπολογισμό 10.000€ θα λάβει άτοκο δάνειο 3.000 € και επιχορήγηση 7.000€.

Κατηγορία Α2Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα των οποίων βρίσκεται μεταξύ 12.000 και 40.000 € ή 20.000 και 60.000€ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν τη επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 35% επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης. Δηλαδή ένας πολίτης για επιλέξιμο προϋπολογισμό 10.000€ θα λάβει άτοκο δάνειο 6.500 € και επιχορήγηση 3.500€.

Κατηγορία Β
Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα των οποίων βρίσκεται μεταξύ 40.000 και 60.000 € ή 60.000 και 80.000€ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν τη επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 15% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης.

2. Ερ. : Υπάρχουν φορολογικά κίνητρα για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στις κατοικίες;

Απ.: Με το νέο φορολογικό νόμο 4024/2011, έχει θεσπιστεί μείωση του οφειλόμενου φόρου φτάνει και τα 300 € για δαπάνες εξοικονόμησης ενέργειας της τάξεως των 3.000 €. Επιλέξιμες είναι κατά κύριο λόγο οι δαπάνες που αντιστοιχούν στο δάνειο (δηλαδή π/υ παρεμβάσεων μείον επιχορήγηση).

3. Ερ.: Ποιες κατοικίες είναι επιλέξιμες προς χρηματοδότηση;

Απ.: Από το πρόγραμμα μπορούν επιδοτηθούν μονοκατοικίες, πολυκατοικίες για το τμήμα της που αφορά στο σύνολο των διαμερισμάτων του κτηρίου και μεμονωμένα διαμερίσματα που ικανοποιούν τα ακόλουθα κριτήρια:

• Βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης χαμηλότερη ή ίση των 2.100 €/τ.μ., όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέχρι την 31.12.2009.
• Φέρουν οικοδομική άδεια. Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης του δε διαθέτει οικοδομική άδεια, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι το κτήριο υφίσταται νόμιμα. Για τις περιπτώσεις που η οικοδομική άδεια απωλέσθη ή τα σχετικά αρχεία βάσει των οποίων μπορεί να εκδοθεί το ως άνω νομιμοποιητικό έγγραφο δεν είναι άμεσα διαθέσιμα, η εν λόγω άδεια και το νομιμοποιητικό έγγραφο δύνανται να προσκομιστούν στo χρηματοπιστωτικό οργανισμό πριν την υπογραφή της δανειακής σύμβασης.
• Έχουν καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ.
• Δεν έχουν κριθεί κατεδαφιστέα.

4. Ερ.: Ποιες επιπλέον προϋποθέσεις πρέπει να ικανοποιούν τα μεμονωμένα διαμερίσματα για να είναι επιλέξιμα προς χρηματοδότηση;

Απ.: Δεν υπάρχουν επιπλέον προϋποθέσεις που θα πρέπει να ικανοποιούνται για την περίπτωση των μεμονωμένων διαμερισμάτων, πλέον των βασικών προϋποθέσεων που ισχύουν για όλες τις κατοικίες.

5. Ερ.: Ποιες επιπλέον προϋποθέσεις πρέπει να ικανοποιούν οι πολυκατοικίες ως σύνολο κτηρίου για να είναι επιλέξιμες προς χρηματοδότηση;

Απ.: Για να χαρακτηρισθεί μία πολυκατοικία επιλέξιμη κατοικία θα πρέπει να πληρούνται επιπλέον τα ακόλουθα:

• Τουλάχιστον το 50% των ιδιοκτησιών (διαμερίσματα και μη) να χρησιμοποιείται ως κατοικία. Δεν χαρακτηρίζονται όμως ως επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτηρίου).
• Υποβάλλεται σχετική αίτηση από εκπρόσωπο του συνόλου των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων με στοιχεία σχετικά με την ικανοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του κτηρίου, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από καθένα από τους ιδιοκτήτες που επιθυμούν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα.
• Υποβάλλεται Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης που αφορά συνολικά στο μέρος του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.

Η διαδικασία για την υποβολή αίτησης πολυκατοικίας έχει ως εξής: Εφόσον διαπιστωθεί ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις ένταξης γίνεται γενική συνέλευση (Γ.Σ.) και αποφασίζεται, βάσει διαδικασίας που προβλέπεται στο καταστατικό, η συμμετοχή της πολυκατοικίας, η επιλογή ενεργειακού επιθεωρητή και ο καθορισμός εκπροσώπου πολυκατοικίας. Στη συνέχεια γίνεται η ενεργειακή επιθεώρηση της πολυκατοικίας και ο εκπρόσωπος προσκομίζει τα απαραίτητα δικαιολογητικά, στο υποκατάστημα της τράπεζας που έχει συμφωνηθεί από τη Γ.Σ. να γίνει η αίτηση. Ο κάθε ιδιοκτήτης προσκομίζει στην ίδια τράπεζα τα επιπλέον δικαιολογητικά που αφορούν στα προσωπικά του στοιχεία, όπως ταυτότητα, εκκαθαριστικό κλπ.

6. Ερ.: Πώς νοείται η «χρήση κατοικίας»

Απ.: Τόσο η κύρια όσο η δευτερεύουσα καθώς και η εξοχική κατοικία δηλώνονται στη φορολογική δήλωση (Έντυπο Ε1). Για την περίπτωση πολυκατοικίας θα πρέπει το 50% των ιδιοκτησιών να χρησιμοποιείται ως κατοικία. Εάν το ακίνητο χρησιμοποιείται για εκμετάλλευση και άρα δεν δηλώνεται ως κατοικία του ενδιαφερομένου θα πρέπει ο ενοικιαστής/ένοικος να βεβαιώνει με Υπεύθυνη Δήλωση τη χρήση του ακινήτου ως κατοικία του.

7. Ερ.: Τι συμβαίνει αν κάποιος αγοράσει σπίτι ή το κάνει κατοικία μετά την υποβολή της τελευταίας φορολογικής του δήλωσης;

Απ.: Απαίτηση του προγράμματος «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» είναι οι κατοικίες που θα ενταχθούν σε αυτό να χρησιμοποιούνται ως κατοικίες. Η χρήση προκύπτει από το έντυπο Ε1 της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος. Σε περίπτωση που ο ωφελούμενος δεν είχε κανένα δικαίωμα στο ακίνητο (πλήρη κυριότητα, ψιλή κυριότητα, επικαρπία) πριν την υποβολή της τελευταίας φορολογικής του δήλωσης, προσκομίζεται το Παράρτημα IV-Δ καθώς και σχετικός τίτλος κυριότητας που αποκτήθηκε μεταγενέστερα και πιστοποιητικό μεταγραφής αυτού από το οικείο Υποθηκοφυλακείο ή πιστοποιητικό καταχώρησής του στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου.

8. Ερ.: Τι είναι τιμή ζώνης;

Απ.: Η ενιαία τιμή αφετηρίας, την οποία έχει κάθε ακίνητο, το οποίο βρίσκεται στη ζώνη αυτή και αναφέρεται στη συνολική αξία κτίσματος και οικοπέδου που αναλογεί σε ένα τετραγωνικό μέτρο (μ2) επιφάνειας, καινούργιας κατοικίας ή διαμερίσματος στον Α’ όροφο της οικοδομής με πρόσοψη σε ένα μόνο δρόμο και με Συντελεστή Εμπορικότητας ίσο με τη μονάδα. Η τιμή ζώνης είναι καταγεγραμμένη στο έντυπο του ΕΤΑΚ.

9. Ερ.: Γιατί δεν επελέγη ως εργαλείο η αντικειμενική αξία αλλά η τιμή ζώνης;

Απ.: Ο λόγος που δεν επελέγη ως εργαλείο η αντικειμενική αξία, αλλά η τιμή ζώνης, είναι ότι η αντικειμενική αξία αποτελεί στοιχείο με έντονες διαφοροποιήσεις (υπολογισμός με αρκετούς επιμέρους συντελεστές), αφού υπολογίζεται για κάθε ιδιοκτησία χωριστά. Συνεπώς, η εξαγωγή μέσου όρου θα ήταν αυθαίρετη και θα οδηγούσε σε στρέβλωση.

10. Ερ.: Πώς θα πιστοποιείται η επιλεξιμότητα βάσει της τιμής ζώνης;

Απ.: Οι τιμές ζώνης είναι διαθέσιμες από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομίας. Ο πολίτης θα προσκομίζει σχετικό δικαιολογητικό (ΕΤΑΚ), ή λογαριασμό της ΔΕΗ ή άλλου προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας (για έλεγχο από την τράπεζα). Σημειώνεται ότι λαμβάνεται υπόψη η τιμή ζώνης όπως αυτή είχε διαμορφωθεί μέχρι τις 31.12.2009

11. Ερ.: Σε περίπτωση που η κατοικία έχει κτιστεί μεταπολεμικά, δεν έχει οικοδομική άδεια ούτε και έχει δηλωθεί στη βάση του νόμου » ΤΡΙΤΣΗ» αλλά δηλώνεται κανονικά στη φορολογική δήλωση είναι επιλέξιμη; Ποια δικαιολογητικά πρέπει να προσκομιστούν για την παραπάνω κατοικία.

Απ.: Η Δήλωση της κατοικίας στη φορολογική δήλωση δεν συνεπάγεται ότι το κτήριο υφίσταται νόμιμα. Πρέπει να προσκομισθεί οικοδομική άδεια ή αντίστοιχο σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο (π.χ. εξαίρεση από κατεδάφιση) ότι το κτήριο υφίσταται πλέον νόμιμα στη βάση και των οδηγιών που αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του Προγράμματος στις 15.04.2011.

12. Ερ.: Η διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης αποτελεί βασική προϋπόθεση για την συμμετοχή στο πρόγραμμα;

Απ.: Το πιστοποιητικό της επιθεώρησης αποτελεί απαιτούμενο δικαιολογητικό για την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα. Με τη λήξη των εργασιών θα πρέπει να γίνει νέα επιθεώρηση με βάση την οποία θα πιστοποιείται η εκτέλεση των εργασιών και η ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας. Το 100% του κόστους των επιθεωρήσεων όπως αυτό καθορίζεται από το Π.Δ. 100 των ενεργειακών επιθεωρητών (ΦΕΚ 177/Α’/2010) θα είναι επιλέξιμο στο πλαίσιο του προγράμματος, εφόσον η πρόταση ενταχθεί στο πρόγραμμα.

13. Ερ.: Πως θα ξέρω ότι είμαι στην ενεργειακή κατηγορία Δ και ότι μπορώ να συμμετέχω στο πρόγραμμα;

Απ.: Οι κατοικίες με ανεπαρκή θερμομόνωση, είναι πολύ ενεργοβόρες και εφόσον δεν έχουν προβεί σε ριζική ανακαίνιση, θα βρίσκονται με μεγάλη πιθανότητα σε κατηγορία μικρότερη ή το πολύ ίσης της Δ. Σε κάθε περίπτωση η ενεργειακή κατηγορία θα προκύψει από την ενεργειακή επιθεώρηση και θα καταγράφεται στο Πιστοποιητικό Ενεργειακή Απόδοσης που θα εκδοθεί από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή.

14. Ερ.: Για τη λήψη δανείου θα τίθενται από την εκάστοτε τράπεζα υποδοχής αιτήσεων επιπλέον προϋποθέσεις;

Απ.: Τίθενται προϋποθέσεις, στο πλαίσιο της πιστοληπτικής αξιολόγησης που διενεργεί η κάθε τράπεζα για τη χορήγηση δανείου.

15. Ερ.: Οι ιδιώτες που έχουν μπει στον Τειρεσία μπορούν να συμμετάσχουν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα;

Απ.: Για τη λήψη του δανείου θα ακολουθείται η προβλεπόμενη διαδικασία πιστοληπτικής αξιολόγησης που διενεργεί η κάθε τράπεζα.

16. Ερ.: Σε περίπτωση περισσότερων συγκύριων (ψιλή κυριότητα, επικαρπία) ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται και ποιος κάνει αίτηση για το πρόγραμμα;

Απ.: Σε περίπτωση ύπαρξης συγκύριων θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία όλων για την ένταξη στο πρόγραμμα. Αίτηση για υπαγωγή σε μία από τις 3 κατηγορίες κινήτρων του προγράμματος μπορεί να υποβάλλει ένας εκ των συγκύριων που θα πρέπει να πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια της αντίστοιχης κατηγορίας.

17. Ερ.: Μπορεί να υποβληθεί αίτηση για ένα διαμέρισμα πολυκατοικίας;

Απ.: Ναι, αρκεί να πληρούνται οι γενικές προϋποθέσεις επιλεξιμότητας κτηρίου

18. Ερ.: Ποιες είναι οι επιλέξιμες παρεμβάσεις;

Απ: Οι παρεμβάσεις για να είναι επιλέξιμες από το Πρόγραμμα, θα πρέπει να προκύπτουν βάσει των συστάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή Κτηρίου κατά τη διαδικασία της ενεργειακής επιθεώρησης και θα αφορούν αποκλειστικά στις ακόλουθες κατηγορίες:

1. Αντικατάσταση κουφωμάτων (πλαίσια / υαλοπίνακες) και τοποθέτηση συστημάτων σκίασης. Λόγω της απαίτησης του προγράμματος για ενεργειακή αναβάθμιση, η παρέμβαση αφορά κατά βάση, αλλά όχι αποκλειστικά, σε θερμομονωτικά/ θερμο-διακοπτόμενα κουφώματα με διπλούς υαλοπίνακες. Επιλέξιμη είναι και η αλλαγή μόνο του υαλοπίνακα με την προϋπόθεση ότι επιτυγχάνεται ενεργειακή αναβάθμιση. Επιλέξιμη, επίσης, είναι η αντικατάσταση εξώπορτας σε μονοκατοικία και κουφωμάτων κλιμακοστασίου και φωταγωγού σε πολυκατοικία. Δεν συμπεριλαμβάνονται όμως «ανοίγματα» προς εσωτερικούς χώρους του κτηρίου θερμαινόμενους ή μη (π.χ. πόρτα διαμερίσματος). Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται και η τοποθέτηση εξωτερικών σκιάστρων και κινητών προστατευτικών εξωφύλλων στα ανοίγματα (παντζούρια, ρολά).
2. Τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κτηριακό κέλυφος συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμη και η τοποθέτηση εσωτερικής θερμομόνωσης όταν η τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης είναι τεχνικά αδύνατη ή δεν επιτρέπεται από την κείμενη νομοθεσία (π.χ. διατηρητέα κτήρια, παραδοσιακοί οικισμοί).
3. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης και συστήματος παροχής ζεστού νερού χρήσης. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες:
   – Η εγκατάσταση νέου ή αντικατάσταση συστήματος καυστήρα ή/και λέβητα με καινούριο σύστημα πετρελαίου ή φυσικού αερίου (κεντρικό ή ατομικό) ή σύστημα που λειτουργεί κυρίως με την αξιοποίηση ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, Α.Π.Ε., (π.χ. καυστήρας βιομάζας, αντλίες θερμότητας, ηλιοθερμικά συστήματα, κλπ.) ή σύστημα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης (ΣΗΘΥΑ). Η εγκατάσταση / αντικατάσταση αφορά στον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό του λεβητοστασίου στο σύνολό του και του δικτύου διανομής (αυτοματισμοί, κυκλοφορητές, καμινάδα, αντικατάσταση ή μόνωση σωληνώσεων, κλπ.). Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες για δεξαμενή πετρελαίου και τερματικές μονάδες απόδοσης θερμότητας (σώματα καλοριφέρ, ενδοδαπέδιο σύστημα, κλπ).
   – Η τοποθέτηση διατάξεων αυτομάτου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης, όπως χρονοδιακόπτες, αυτοματισμούς αντιστάθμισης ή/και υδραυλικής ισορροπίας για τη ρύθμιση των μερικών φορτίων (τρίοδη ή τετράοδη ηλεκτροβάννα, ρυθμιστές στροφών κυκλοφορητών, κλπ), θερμοστάτες χώρων, θερμοστατικές κεφαλές θερμαντικών σωμάτων, κλπ., συμπεριλαμβανομένων συστημάτων θερμιδομέτρησης για την κατανομή δαπανών θέρμανσης.
   – Η τοποθέτηση ηλιακών συστημάτων για την παροχή ζεστού νερού χρήσης (συλλέκτης, δοχείο αποθήκευσης νερού, βάση στήριξης, σωληνώσεις, κλπ).

Ειδικά για την περίπτωση πρότασης αντικατάστασης καυστήρα/ λέβητα πετρελαίου με νέο ίδιας τεχνολογίας θα πρέπει με βάση τα χαρακτηριστικά τους και τα αποτελέσματα της ανάλυσης καυσαερίων να τεκμηριώνεται επαρκώς, από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή, η ανάγκη για την αλλαγή έναντι συντήρησης ή χημικού καθαρισμού (π.χ. λέβητας που έχει υποστεί ανεπανόρθωτες φθορές).

Στις ανωτέρω δαπάνες ανά ειδικότερη παρέμβαση συμπεριλαμβάνονται τυχόν:

1. Πρόσθετες αναγκαίες εργασίες για την ολοκληρωμένη υλοποίηση της παρέμβασης όπως σκαλωσιές, επιχρίσματα, μικροεργασίες αποκατάστασης της εμφάνισης του στοιχείου στο οποίο έγινε η παρέμβαση, αποξηλώσεις/ καθαιρέσεις και αποκομιδή, σήτες, διαμόρφωση κλίσεων απορροής στο δώμα, υγρομόνωση, απαραίτητες εργασίες και επεμβάσεις για την ορθή λειτουργία/συμπεριφορά της θερμομόνωσης, απαραίτητες επεμβάσεις στη στέγη (π.χ. αντικατάσταση κεραμιδιών) κ.λπ.
2. Το κόστος εργασίας, συμπεριλαμβανομένων τυχόν απαιτούμενων ασφαλιστικών εισφορών ΙΚΑ για τις οικοδομικές εργασίες, που, με βάση την κείμενη νομοθεσία (μη στεγασμένα επαγγέλματα), βαρύνουν τον Ωφελούμενο του Προγράμματος ως «κύριο του έργου».

19. Ερ.: Πρέπει να γίνουν όλες οι παρεμβάσεις;

Απ.: Μετά την ενεργειακή επιθεώρηση ο κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορεί να επιλέξει σε συνεργασία με τον Ενεργειακό Επιθεωρητή όποιες και όσες παρεμβάσεις είναι επιλέξιμες για το πρόγραμμα και οδηγούν στην ικανοποίηση του ελάχιστου ενεργειακού στόχου του Προγράμματος δηλ. την αναβάθμιση κατά μια τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία ή εναλλακτικά η ετησία εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας να είναι μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς (kWh/m2).

20. Ερ.: Πώς θα γνωρίζει ο πολίτης τις παρεμβάσεις που θα τον οδηγήσουν σε μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας;

Απ.: Η πρόταση παρεμβάσεων του ενεργειακού επιθεωρητή θα είναι αρκετά αναλυτική και θα προσδιορίζει την εξοικονομούμενη ενέργεια καθώς και το ενδεικτικό κόστος αυτής. Το τελικό κόστος θα προκύψει από τις προσφορές που θα αναζητήσει ο πολίτης από την αγορά.

21. Ερ.: Υπάρχουν προδιαγραφές για τα υλικά και έχει υπολογιστεί το ύψος των δαπανών;

Απ.:

1. Οι ανώτατες τιμές μονάδας ανά εξειδικευμένη παρέμβαση είναι διαθέσιμες στον Οδηγό του προγράμματος.
2. Τα δομικά υλικά και τα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα, για τα οποία υφίσταται σχετική υποχρέωση από την κείμενη νομοθεσία, θα πρέπει να φέρουν σήμανση CE.

Επισημαίνεται ότι επιτυγχάνεται αυξημένη εξοικονόμηση ενέργειας όταν τα δομικά στοιχεία και οι επιμέρους ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις πληρούν, μετά τις παρεμβάσεις, τις ελάχιστες προδιαγραφές που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 8 του ΚΕΝΑΚ σε συμφωνία και με τα οριζόμενα στις σχετικές Τεχνικές Οδηγίες ΤΕΕ (ΤΟ ΤΕΕ).

Ο ενεργειακός επιθεωρητής θέτει τις απαιτήσεις για τα χαρακτηριστικά των υλικών και συστημάτων που θα χρησιμοποιηθούν.

22. Ερ.: Τι συμπεριλαμβάνει το ανώτατο επιδοτούμενο ύψος δαπανών;

Απ.: Στο ανώτατο επιδοτούμενο ύψος δαπανών ανά ειδικότερη παρέμβαση συμπεριλαμβάνονται τυχόν:

• Πρόσθετες αναγκαίες εργασίες για την ολοκληρωμένη υλοποίηση της παρέμβασης όπως σκαλωσιές, επιχρίσματα, μικροεργασίες αποκατάστασης της εμφάνισης του στοιχείου στο οποίο έγινε η παρέμβαση, αποξηλώσεις/ καθαιρέσεις και αποκομιδή, σήτες, διαμόρφωση κλίσεων απορροής στο δώμα, υγρομόνωση, απαραίτητες εργασίες και επεμβάσεις για την ορθή λειτουργία/συμπεριφορά της θερμομόνωσης, απαραίτητες επεμβάσεις στη στέγη (π.χ. αντικατάσταση κεραμιδιών) κ.λπ.
• Το κόστος εργασίας, συμπεριλαμβανομένων τυχόν απαιτούμενων ασφαλιστικών εισφορών ΙΚΑ για τις οικοδομικές εργασίες, που, με βάση την κείμενη νομοθεσία (μη στεγασμένα επαγγέλματα), βαρύνουν τον Ωφελούμενο του Προγράμματος ως «κύριο του έργου».

Επίσης περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ, που αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το Πρόγραμμα.

23. Ερ.: Τι θα γίνει σε περίπτωση που η προσφορά που θα φέρω υπερβαίνει τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών ανά κατηγορία δαπάνης που αναφέρονται στον οδηγό εφαρμογής του προγράμματος;

Απ: Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός θα προσαρμοστεί στα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών του προγράμματος και ο Ωφελούμενος θα πρέπει να καταβάλλει το επιπλέον κόστος.

24. Ερ.: Είναι απαραίτητο να προσκομιστούν οι προσφορές στις Τράπεζες κατά το στάδιο υποβολής αιτήσεων;

Απ: Η προσκόμιση των προσφορών από προμηθευτές/ αναδόχους στην Τράπεζα δεν είναι υποχρεωτική. Υποχρεωτική είναι η καταγραφή των προσφορών στους πίνακες του Παραρτήματος VII. Εάν προσκομιστούν προσφορές, σε περίπτωση ασυμφωνίας των προσφορών και των ποσών βάσει προσφορών που είναι καταγεγραμμένες στους Πίνακες του Παραρτήματος VII λαμβάνονται υπόψη τα ποσά που έχουν καταχωρηθεί στους ανωτέρω Πίνακες.

25. Ερ.: Υπάρχει πρόβλημα εάν τελικά φέρω παραστατικά δαπανών με διαφορετική τιμή από αυτή της προσφοράς που είχα επισυνάψει με την αίτησή μου και που είχε εγκριθεί;

Απ: Σε περίπτωση που το κόστος, σε επίπεδο κατηγορίας δαπάνης, που αναγράφεται στα παραστατικά δαπανών υπερβαίνει το αρχικό επιλέξιμο κόστος τότε το επιπλέον κόστος θα πρέπει να καλυφθεί από τον πολίτη. Στην περίπτωση που το κόστος υπολείπεται του αρχικού επιλέξιμου κόστους ο τελικός επιλέξιμος προϋπολογισμός προσαρμόζεται στο κόστος που αναγράφεται στα παραστατικά δαπανών.
Για διαχειριστικούς λόγους προτείνεται να μην υπάρχουν διαφοροποιήσεις κόστους μεταξύ των προσκομισθέντων προσφορών που έχουν κριθεί επιλέξιμες και των παραστατικών δαπανών.

26. Ερ.: Ποια η σκοπιμότητα επιδότησης των συγκριμένων τεχνολογιών και μέτρων;

Απ.: Οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις που αφορούν κυρίως στη θερμομόνωση του κτηρίου και το σύστημα θέρμανσης έχουν επιλεγεί ως οι πλέον ωφέλιμες για τη μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας. Αποτελούν τις πρώτες και πλέον αποδοτικές επιλογές στην κλίμακα αξιολόγησης των τεχνολογιών εξοικονόμησης στον κτηριακό τομέα χωρίς ασφαλώς να υποβαθμίζεται και η σχετική σημασία των άλλων τεχνολογιών που δεν επιδοτούνται.

27. Ερ: Μπορεί να δηλωθεί αλλαγή χρήσης κτηρίου με υπεύθυνη δήλωση;

Απ.: Ναι για τις ακόλουθες περιπτώσεις:

Α. Αποκτήθηκε για πρώτη φορά δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή/και ψιλής κυριότητας ή/και επικαρπίας του ακινήτου μετά την υποβολή της τελευταίας φορολογικής δήλωσης (Έντυπο Παραρτήματος ΙV-Δ)

B. Μετά την υποβολή της τελευταίας φορολογικής δήλωσης, έχει γίνει αλλαγή χρήσης του ακίνητου (Έντυπο Παραρτήματος IV-E)

28. Ερ.: Εάν η πλήρης κυριότητα ανήκει σε άτομο που δεν έχει δικαίωμα υπογραφής (ανήλικο ή άτομα που δεν έχουν «σώας τας φρένας»), ποια διαδικασία ακολουθείται; Στην περίπτωση αυτή, αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα από εκπρόσωπο ανηλίκου θα γινόταν δεκτή από το Πρόγραμμα;

Απ.: Το Πρόγραμμα δεν αλλάζει διαδικασίες που ορίζονται από το νόμο. Τέτοιες περιπτώσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται κατά τη συνήθη διαδικασία , που ορίζεται στο νόμο (Αστικός Κώδικας και Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας), εφαρμοζομένων των διατάξεων περί γονικής μέριμνας, επιτροπείας ανηλίκου και δικαστικής συμπαράστασης (στερητικής και επικουρικής).
Η αίτηση υπαγωγής στο Πρόγραμμα γίνεται από τον νόμιμο εκπρόσωπο προσκομίζοντας τα δικαιολογητικά που συμπεριλαμβάνουν τα ιδιοκτησιακά στοιχεία του «ατόμου που βρίσκεται υπό την επιμέλεια τρίτου». Για την κατάταξη του «άτομου που βρίσκεται υπό την επιμέλεια τρίτου» στις εισοδηματικές κατηγορίες ωφελουμένων λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία του νόμιμου εκπροσώπου.
Στην περίπτωση που το «άτομο που βρίσκεται υπό την επιμέλεια τρίτου», υποβάλλει ξεχωριστή φορολογική δήλωση, ο νόμιμος εκπρόσωπος υποβάλλει ως δικαιολογητικά τις φορολογικές δηλώσεις αυτού του ατόμου, οι οποίες και λαμβάνονται υπόψη για την κατάταξη του «άτομου που βρίσκεται υπό την επιμέλεια τρίτου», στις εισοδηματικές κατηγορίες ωφελουμένων.

29. Ερ.: Σε περιπτώσεις που κάποιος εκ των συγκύριων δεν έχει δικαίωμα υπογραφής (είναι ανήλικος ή δεν έχει σώας τας φρένας), είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη του και πώς πιστοποιείται αυτή;

Απ.: Στην περίπτωση αυτή είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη του και αυτή θα δοθεί από τον νόμιμο εκπρόσωπο , όπως ορίζεται στο νόμο (Αστικός Κώδικας και Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας) , εφαρμοζομένων των διατάξεων περί γονικής μέριμνας, επιτροπείας ανηλίκου και δικαστικής συμπαράστασης (στερητικής και επικουρικής).

30. Ερ.: Περιπτώσεις όπου αποκτήθηκε πρόσφατα ένα ακίνητο (π.χ. δωρεά, αγορά κ.λ.π.) και αποτελεί κατοικία του δικαιούχου αλλά δεν έχει δηλωθεί στο Ε1, θα μπορούσε να προσκομισθεί ο σχετικός τίτλος ιδιοκτησίας και να το ελέγξει η Τράπεζα;

Απ.: Στην περίπτωση που το ακίνητο αποκτήθηκε πρόσφατα, προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη (Παράρτημα IV-Δ) που αναγράφει «Απέκτησα το δικαίωμα πλήρους κυριότητας / ψιλής κυριότητας / επικαρπίας) του ακινήτου μετά την πλέον πρόσφατη υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Χρησιμοποιείται/ ενοικιάζεται το ακίνητο ως κατοικία». Παράλληλα προσκομίζεται ο εν λόγω τίτλος ιδιοκτησίας καθώς και το πιστοποιητικό μετεγγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο.

31. Ερ.: Μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα κατοικία που στο Ε2 έχει δηλωθεί ως «κενή»;

Απ.:

Εφόσον από τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά του Παραρτήματος Ι-Α δεν τεκμηριώνεται η χρήση κατοικίας (κενό διαμέρισμα, κενή μονοκατοικία), δύναται για την πιστοποίησή της να χρησιμοποιηθούν τα αντίστοιχα δικαιολογητικά ενός εκ των τελευταίων τριών οικονομικών ετών.

Σε περίπτωση που ένα διαμέρισμα έχει δηλωθεί ως «κενό» στο Ε2 και αυτό αποτελεί μέρος αίτησης πολυκατοικίας ως ενιαίο κτήριο μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Οδηγού Εφαρμογής του Προγράμματος. Σύμφωνα με αυτόν, σε περίπτωση πολυκατοικίας θα πρέπει τουλάχιστον το 50% των ιδιοκτησιών (διαμερίσματα και μη) να χρησιμοποιείται ως κατοικία. Στην περίπτωση αυτή θεωρούνται ως επιλέξιμα και τα λοιπά διαμερίσματα που είναι χαρακτηρισμένα ως «κενά» στο Ε2.

Στην περίπτωση που η κατοικία ενοικιάστηκε μετά την πλέον πρόσφατή υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος η αίτηση είναι επιλέξιμη και θα πρέπει να προσκομιστεί στη Τράπεζα μαζί με την αίτηση αντίγραφο της κατάθεσης του συμβολαίου ενοικίασης στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.

32. Ερ.: Η τοποθέτηση ενός ενεργειακού τζακιού «τζάκι –λέβητα» μπορεί να θεωρηθεί επιλέξιμη δαπάνη;

Απ.: Στο κεφάλαιο 3 του Οδηγού εφαρμογής του Προγράμματος προβλέπεται ως παρέμβαση:

Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης και συστήματος παροχής ζεστού νερού χρήσης. Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες:

• Η εγκατάσταση νέου ή αντικατάσταση συστήματος καυστήρα ή / και λέβητα με καινούριο σύστημα πετρελαίου ή φυσικού αερίου (κεντρικό ή ατομικό) ή σύστημα που λειτουργεί κυρίως με την αξιοποίηση ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, Α.Π.Ε., (π.χ. καυστήρας βιομάζας, αντλίες θερμότητας, ηλιοθερμικά συστήματα, κλπ.) ή σύστημα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης (ΣΗΘΥΑ). Η εγκατάσταση / αντικατάσταση αφορά στον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό του λεβητοστασίου στο σύνολό του και του δικτύου διανομής (αυτοματισμοί, κυκλοφορητές, καμινάδα, αντικατάσταση ή μόνωση σωληνώσεων, κλπ.). Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες για δεξαμενή πετρελαίου και τερματικές μονάδες απόδοσης θερμότητας (σώματα καλοριφέρ, ενδοδαπέδιο σύστημα, κλπ).
• Η τοποθέτηση διατάξεων αυτομάτου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης, όπως χρονοδιακόπτες, αυτοματισμούς αντιστάθμισης ή/και υδραυλικής ισορροπίας για τη ρύθμιση των μερικών φορτίων (τρίοδη ή τετράοδη ηλεκτροβάννα, ρυθμιστές στροφών κυκλοφορητών, κλπ), θερμοστάτες χώρων, θερμοστατικές κεφαλές θερμαντικών σωμάτων, κλπ., συμπεριλαμβανομένων συστημάτων θερμιδομέτρησης για την κατανομή δαπανών θέρμανσης.
• Η τοποθέτηση ηλιακών συστημάτων για την παροχή ζεστού νερού χρήσης (συλλέκτης, δοχείο αποθήκευσης νερού, βάση στήριξης, σωληνώσεις, κλπ).

Εφόσον ο ενεργειακός επιθεωρητής αποφανθεί ότι η θέρμανση της κατοικίας θα καλύπτεται (συνολικά ή επιμέρους) από σύστημα που λειτουργεί κυρίως με την αξιοποίηση ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, Α.Π.Ε., (π.χ. καυστήρας βιομάζας, ενεργειακό τζάκι κλπ, που λειτουργεί με καύση στερεής βιομάζας-ξύλα), οι σχετικές παρεμβάσεις είναι επιλέξιμες. Υπενθυμίζεται ότι για την αποτύπωση των συστημάτων που καλύπτουν τις ανάγκες θέρμανσης του κτηρίου, εφαρμόζεται η ΤΟΤΕΕ 20701-1/2010, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Σε κάθε περίπτωση η πρόταση (συνδυασμός παρεμβάσεων) για ενεργειακή αναβάθμιση πρέπει να επιτυγχάνει τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο του Προγράμματος: αναβάθμιση κατά μια τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία ή εναλλακτικά η ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας να είναι μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς (kWh/m2).

ΠΗΓΗ